ارتباط تمرکز مشتری و اجتناب مالیاتی با نقش تعدیل‌کننده توانایی مدیران

شرکت‌های دارای تمرکز مشتری عمده به دلیل ریسک تجاری بالا (ریسک از دست دادن مشتریان عمده)، نیازمند نگهداشت وجه نقد اضافی هستند. اجتناب مالیاتی می‌تواند جریان خروجی وجوه نقد را کاهش دهد و برای شرکت وجوه نقد اضافی ایجاد کند. هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط میان تمرکز بر مشتریان عمده و اجتناب مالیاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و با بررسی نقش تعدیل‌کننده توانایی مدیریت است. برای اندازه‌گیری اجتناب مالیاتی (نرخ مؤثر مالیاتی) از نسبت هزینه مالیات ابرازی به سود خالص قبل از کسر مالیات، برای تمرکز مشتری از نسبت فروش‌های عمده (فروش‌های بالای 10 درصد) و برای اندازه‌گیری متغیر توانایی مدیران از مدل دمرجیان و همکاران (2012) استفاده شده است. این پژوهش، از نوع شبه تجربی و پس رویدادی در حوزه‌ تحقیقـات اثبـاتی حسـابداری بـوده وکاربردی است. برای آزمون فرضیه‌های تحقیق از مدل رگرسیون خطی تابلویی استفاده گردیده است. برای آزمون فرضیه‌های تحقیق از مدل رگرسیون خطی تابلویی استفاده گردیده است. جامعه‌آماری این پژوهش شامل 130 شرکت انتخاب شده با کمک فرمول کوکران در بورس اوراق بهادار تهران و طی بازه زمانی 1390 الی 1395 بوده است. نتایج حاصل از آزمون‌های آماری فرضیه اول نشان داد که بین تمرکز مشتری و اجتناب مالیاتی رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. به عبارتی، در شرکت‌های با مشتری عمده، نرخ مؤثر مالیاتی بالاتر و اجتناب از پرداخت مالیات پایین‌تر بوده است. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که توانایی مدیران به عنوان یک متغیر تعدیل‌کننده، ارتباط بین تمرکز مشتری و اجتناب مالیاتی را تضعیف می‌کند.